صنعت فلزات اساسی یکی از صنایع اثرگذار و مهم در بازار سرمایه ایران است. این صنعت با سهم ۱۱ درصدی نسبت به ارزش کل صنایع حاضر در بورس تهران و فرابورس، دومین صنعت بزرگ بازار سرمایه ایران پس از صنعت شیمیائی است.
سودآوری صنعت فولاد در ایران عمدتا متاثر از :
اول قیمت جهانی فولاد، وضعیت نرخ ارز و تغییرات قیمت مواد اولیه به ویژه سنگ آهن است. قیمت جهانی فولاد همچون سایر فلزات اساسی وابسته به وضعیت اقتصادی کشور چین بهعنوان بزرگترین مصرفکننده فولاد در جهان است.
دومین عامل مهم نرخ ارز است که رشد قیمت ارز به تسعیر بالاتر ارزهای صادراتی فولادسازان کشور منجر خواهد شد.
سومین عامل اثرگذار بر شرکتهای فولادی، وضعیت قیمت مواد اولیه به ویژه سنگآهن است.
ایران از نظر میزان تولید فولاد، رتبه دهم جهانی و رتبه اول در منطقه خاورمیانه را دارد و با تولید ۲۹ میلیون تن فولاد در سال ۲۰۲۰ میلادی، سهم خود را از تولید منطقه به حدود ۷۰ درصد افزایش داده است.
بزرگترین تولیدکنندگان فولاد کشور:
فولاد مبارکه اصفهان
ذوبآهن اصفهان
فولاد خوزستان
ایران دارای ۸۸ واحد فعال تولید فولاد با ظرفیت اسمی کل ۴۰ میلیون تن در سال است. میزان تولید فولاد در ایران طی سالهای نهچندان دور، کمتر از میزان موردنیاز بود و به همین دلیل، ایران فولاد موردنیاز خود را از کشورهای دیگر خریداری و وارد میکرد، اما با توجه به رشد ایجادشده در میزان تولید داخلی فولاد، ایران به یکی از کشورهای صادرکننده در این صنعت تبدیل شده است.
فولاد از نظر حجم ریالی و مقداری صادرات، در سالهای اخیر رشد قابلتوجهی داشته و این موضوع سبب شده است که فلز مذکور به محصولی مهم در سبد صادراتی کشور مبدل شود. هدف کشور تحقق تولید ۵۵ میلیون تن فولاد تا سال ۱۴۰۴ است، به این منظور نیاز به انجام سرمایهگذاری ویژه در زنجیره تولید و زیرساختهای موردنیاز این صنعت احساس میشود.
بهطور میانگین، مبلغ سرمایهگذاری در اجرای طرحهای پیشبینیشده برای واحدهای کنسانترهسازی معادل ۵۰ یورو بهازای ایجاد یک تن ظرفیت، واحدهای گندلهسازی ۵۵ یورو بهازای ایجاد یک تن ظرفیت، واحدهای احیای مستقیم و کوره بلند ۱۲۰ یورو بهازای ایجاد یک تن ظرفیت و واحدهای فولادسازی (کوره قوس الکتریکی و کنورتور اکسیژنی) معادل ۲۰۰ یورو بهازای ایجاد یک تن ظرفیت است.ب
نابر گزارش انجمن جهانی آهن و فولاد، ایران در سال 2019 با رشد 30 درصدی تولید آهن و فولاد خام در رتبه دهم ردهبندی تولیدکنندگان جهان قرار گرفت. این در حالی است که رشد تولید فولاد خام کشورهای دیگر و حتی ۳ کشور برتر در این سال طبق نمودار ۱ بسیار کم و یا حتی منفی بوده است. این روند رشد در حالی صورت گرفته است که آمریکا صنعت فولاد ایران را تحریم کرده و فروش تجهیزات و مواد اولیه ساخت فولاد به ایران ممنوع شده است.
محصولات فولادی ایران به بیش از 120 کشور صادر میشود. تایلند بیشترین سهم بازار صادرات محصولات فولادی ایران را با 17 درصد (1.5 میلیون تن) دارد. پس از آن امارات با 16 درصد (1.4 میلیون تن) دومین، عراق و اندونزی نیز به ترتیب با 13 درصد (1.2 میلیون تن) و 12 درصد (1.1 میلیون تن) در رتبه سوم و چهارم خریداران محصولات فولادی ایران قرار دارند
بازارهای صادراتی برتر ایران ازنظر میزان صادرات
در انواع محصولات فولادی (پنج دسته: محصولات فولادی تخت، محصولات فولادی بلند، محصولات فولادی نیمهتمام، لوله فولادی، محصولات فولادی ضدزنگ) متفاوت است.